فرهنگ عاشورا و دفاع مقدس

اصولاً هر نهضتی برای مقاصدی خاص پی‌ریزی می‌شود. گاهی این مقاصد، زائیده تفکرات و اعتقاداتی محکم از جنس فولاد است. در این شکل، هدف از مادیات فراتر رفته و دفاع از شرافت و کرامت انسانی را در پی دارد.

زینب مترجمی جزه

اگر حماسه عاشورا به وقوع می‌پیوندد، اگر جوانان ایران تا سرحد خون و مرگ و شهادت به مقابله با دشمن می‌پرداختند، برای دفاع از تفکرات و و اعتقاداتشان است. چرا علی و اولادش را امروز زنده‌تر از دیروز می‌بینیم؟ چرا وقتی نامی از علی و اولادش می‌آید، دل‌ها قوت بیشتری برای شهادت می‌گیرند؟ زیرا کلام علی (ع) کلام خداست، و کلام خدا چنان در روح حسین (ع) طنین‌انداز است که او را مهیای یک حماسه می‌کند. عواملی از جمله رد تقاضای بیعت، خواسته مردم، امر به معروف و نهی از منکر در قیام و نهضت حسینی نقش اساسی ایفا می‌کنند. اما کدام یک از این تعلق‌ها حسین را برروی خواسته‌اش استوار و راسخ می‌کند؟ از یک طرف، اگر حکومت به دست یزید مستبد بیفتد، حکومتی همچون حکومت لائیک رقم می‌خورد؛ از طرف دیگر 5 هزار نفر خواستار اویند و از طرف دیگر حسین (ع) می‌بیند که به حق عمل نمی‌شود و اباطیل در دین رخنه کرده‌اند: «آیا نمی‌بینید که به حق عمل نمی‌شود؟». در ادامه همین حدیث، هر انسانی را موظف می‌داند که از جان و مال و ناموس خویش بگذرد تا دین حق جاوید بماند. نطق سوم، یعنی امر به معروف و نهی از منکر، او را برروی خواسته‌اش استوار می‌سازد؛ زیرا از شاخص‌ها و ویژگی‌هایی چون اصلاح جامعه، هدایت، اقامه عدل ... نیز برخوردار است و در همین حال مجموعه‌ای از عقاید و ارزش‌های معنوی او را شامل می‌شود. تا اینجا فرهنگ عاشورا را تداعی کردیم و اما فرهنگ دفاع مقدس.

      فرهنگ دفاع مقدس هم برگرفته از همین بینش است. امام خمینی (ره) و رهروانش، سکان کشتی هدایت را در دست گرفته و از دستورالعمل‌های مکتب حسین (ع) پیروی نموده و مردم را به جبهه‌های جنگ حق علیه باطل، برای زنده نگه داشتن قرآن، برای عمل به تکلیف، برای ادای حق و در یک کلام، امر به معروف و نهی از منکر فرا می‌خواند. درک صحیح او از راه و رسم سیدالشهداء روح بلند نظرش را به احاطه درآورده و حکم دفاع همگانی از ملّت شرف را صادر می‌کند و عاشورائیان و دفاع مقدس با شعار تنها ره سعادت: ایمان، جهاد، شهادت به مقابله با دژخیمان رژیم بعثی پرداختند. فردی که تن به شهادت می‌دهد، علاوه بر اعتقادات، شهامت، رشادت، شجاعت، کرامت و در یک کلام جوهره آن را دارد.