دانشمندان علوم سیاسی و استراتژیست ها از منظری قدرت
را به نرم (Soft Power) و سخت
(Hard Power) تقسیم می کنند. همچنین معتقدند که قدرت دارای عناصری چون ایدئولوژی، عوامل
اجتماعی، عوامل انسانی، عوامل سیاسی، عوامل جغرافیایی، عوامل نظامی و عوامل
اقتصادی می باشد. البته باید توجه داشت که این عناصر خود مولفه های جزئی تری را
نیز شامل می شوند. برخی از این عوامل در زمره قدرت نرم و برخی دیگر در ذیل عنوان
قدرت سخت توصیف شده اند. از آنجا که دانشمندان غربی با مفهومی چون ایثار و شهادت
ناآشنا و بیگانه هستند و به تبع آن، از فرهنگ ایثار و شهادت هم آگاهی ندارند و
اندیشمندان و نویسندگان داخلی این عرصه نیز به دلیل دنباله روی از تولیدات ذهنی
غربیان چندان به این مقوله بها نمی دهند، در نتیجه این موضوع بسیار مهم در مکتوبات
علمی و حتی مطبوعاتی کشور ما هم فراموش شده است.
شهید عبدالرحیم رضوی طهماسبی/عکاس:حسن نبی زاده
آنچه مغفول مانده این است که
مساله ی ایثار و شهادت و تبدیل شدن آن به یک فرهنگ از شاخصه های همه این عوامل چه
نرم و چه سخت می باشد؛ ناگفته نماند که این فرهنگ عنصری از قدرت نرم می باشد ولی
به سهولت با هر یک از عوامل مذکور ترکیب شده و باعث تقویت و تحکیم آن می شود.
محوطه سپاه فریمان/1360
در
صورت نهادینه شدن این فرهنگ در هر یک از آنها، جایگاه آن عنصر را به طور خاص و
جایگاه کشور ما را در کل از لحاظ قدرت دفاعی و بازدارندگی ارتقا خواهد بخشید. این
مقاله در پی آن است که نقش و تاثیر فرهنگ ایثار و شهادت را در هر یک از عناصر
تشکیل دهنده ی قدرت و توان دفاعی و امنیتی جمهوری اسلامی ایران نشان دهد. همچنین
موقعیت فرهنگ ایثار و شهادت را در عناصر قدرت و در نهایت جایگاه آن را در دکترین
امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران و مطالعات امنیتی و استراتژیک تبیین نماید.
نویسنده:جواد علی پور
دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه امام صادق(ع)
نفر جلو نشسته:شهید حسن نصری